| Men
vraagt ons wat ... |
Geachte A.W.-redactie,
U zult waarschijnlijk wel overspoeld worden met vragen over algenproblemen. Ook ik wil U daarmee nog eens lastigvallen, want in mijn zee-aquarium schijnt de zogenaamde "paarse flap" haast niet meer weg te denken.
Mijn aquarium is 150 cm lang, 50 cm breed en 55 cm hoog. De inhoud werd aanvankelijk gevuld met 400 liter water uit de Oosterschelde. Nu ga ik voor het waterverversen liever uit van met osmosewater aangemaakt zeewater. Ik ververs maandelijks zowat 20 %. Op de bodem ligt fijn koraalzand en het decor bestaat uit dode koralen en levend steen. De verlichting gebeurt gedurende 12 uren met 2 x Philips TLD 86 en 2 x Philips 03 actinic.
De overloop naar het natfilter onderaan is gevuld met bioballen en afgedekt met grove blauwe filterspons met daarboven een laagje filterwatten dat wekelijks uitgespoeld wordt. In het eerste filtervak staat een eiwitafschuimer. Het volgende vak is gevuld met keramiekpijpjes en afgedekt met blauwe filterspons. Het derde vak bevat weer plastic materiaal - bioballen - zoals door U aangeraden wordt om een evenwichtige opbouw van de diverse bacteriëngroepen te waarborgen. Op dit vak heb ik ook een zelfgebouwde kalkreactor geplaatst die ik met een handbediend busje CO2 van het merk Velda regelmatig activeer. Het is gevuld met grof koraalzand. Het laatste filtervak bevat nog een kleine binnenfilter met actieve kool en de pomp (Eheim 1060) die met 2250 l/h alles terug naar het aquarium pompt. In het aquarium zelf werd nog een extra circulatiepomp aangebracht met een vermogen van 1250 l/h. Er zijn een 10-tal vissen in ondergebracht, samen met wat kreeftachtigen, poliepen, leder- en steenkoralen. Om de twee dagen wordt een half blokje diepvries van diverse variëteiten gevoederd.
Ik heb reeds enkele malen een behandeling tegen paarse flap uitgevoerd (Rhodo-Cell). In het begin had dat even resultaat maar daarna kwam ze terug opzetten. Momenteel beperk ik mij tot het afborstelen en afhevelen van de vellen. Er moet nu snel iets gebeuren want de lederkoralen beginnen af te sterven. Bijgevoegd de gevraagde alg- en waterstalen.
B.W. - Ninove |
Het lijkt er inderdaad een beetje op dat deze rubriek een doorlopende behandelingscursus in allerlei algenproblemen gaat worden. Vooral de blauwe alg infestaties zijn dit feestjaar rijkelijk aan bod gekomen. Maar, zoals ik altijd zeg, een blauwe alg probleem is zeer eenvoudig te behandelen omdat het voorkomen van deze alg gebonden is aan een foutieve milieubeheersing en dus met relatief eenvoudige middelen kan teniet gedaan worden.
Zo ook de problemen met "paarse flap" die, in tegenstelling tot wat zijn naam doet vermoeden, ook een blauwwier is. In de regel is het een Spirulina-soort en net zoals de blauwe alg in zoetwater, komt hij voor in aquaria die nog niet, of niet meer, in evenwicht zijn.
Hetzelfde verschijnsel wordt echter nog door een 3-tal andere soorten blauwwieren veroorzaakt en zelfs in welbepaalde gevallen. Een uitgebreide literatuurstudie over blauwwieren (Cyanophyceae) heeft mij geleerd dat er trouwens nog meer zijn die rood worden. Een aantal kan zelfs gele vellen veroorzaken.
Daar ik reeds mijn vermoedens had omtrent de oorzaak, vroeg ik U een staal aquariumwater en een staal uit het laatste filtervak, samen met een plukje alg. De tabel laat U de analyse van deze waterstalen zien.
| |
Aquarium |
Filter |
| pH - zuurgraad |
8,1 |
8,1 |
| Dichtheid (zoutgehalte) %-d |
1022 |
1022 |
| Kleur (Hazen) |
20 |
20 |
| GH (°dH) |
35,5 |
35,7 |
| KH (°dH) |
8 |
6 |
| Calcium (mg/l) |
330 |
345 |
| Magnesium (mg/l) |
1318 |
1318 |
| Fosfaat (1) (mg/l) |
0,25 |
0 |
| Ammonium/ammoniak (2) (mg/l) |
0,04 |
0,1 |
| Ammoniak (2) % van NH4 |
0,003 |
0,006 |
| Nitriet (mg/l) |
0,05 |
0,04 |
| Nitraat (mg/l) |
2 |
6 |
| (1) in zeewater standaard 1318 mg/l (308 d) |
| (2) ammoniakaandeel bij 25°C en pH 8,1 = 6,55% |
Onder de microscoop bleek het blauwwier in kwestie te behoren tot het genus Schizotrix. Het is één van de veroorzakers van "paarse flap" en het controleert lage, maar bestendige, ammoniumvorming ten gevolge van een slecht functionerend filter, steeds gecombineerd met een eiwitafschuimer.
Vergelijking van de wateranalyse van aquarium en filteruitgang leert ons dat het filter zijn taak niet volledig afrondt en, in plaats van enkel nitraat, ammonium in het aquarium brengt (0,04 in het aquarium en 0,1 in het filter). Daar wordt het - gelukkig - door de blauwwieren onder controle gehouden.
Schizothrix sp. is dus typisch voor een filtersysteem waarbij in het eerste filtervak een eiwitafschuimer is geplaatst. Dat komt omdat het onmogelijk is twee filtertechnieken te combineren die op een totaal tegengestelde manier werken. In uw geval haalt de eiwitafschuimer alles uit het water waarmee het biofilter zich in stand moet houden. Zou U de eiwitafschuimer evenwel in het laatste filtervak plaatsen dan zal hij - wanneer uw filter echt alle eiwit afbreekt via ammonium en nitriet tot nitraat - niets meer hebben om af te schuimen. Een juiste combinatie bestaat niet. Het is ofwel een goed gerijpt filter of een zo groot mogelijke eiwitafschuimer.
Waarom deze alg specifiek in deze combinatie voorkomt weet ik niet. Om dat te achterhalen is een veel uitgebreider en diepgaander onderzoek nodig. Ik stel enkel vast dat hij in deze combinatie de kop opsteekt en dat dit, merkwaardig genoeg, tot hetzelfde verschijnsel van "paarse flap" voert als bij Spirulina.
Om de ammoniumafbraak terug aan uw biofilter toe te vertrouwen raden wij U aan geleidelijk de eiwitafschuimer - over een periode van 3 à 4 weken b.v. uit te schakelen. Laat hem elke dag 30 minuten minder werken, b.v. met behulp van een schakelklok. Tegelijkertijd moet U dagelijks in het eerste filtervak de halve weekdosis van één of ander bacteriepreparaat voor aquaria (Bacterial van Velda of Bacto-Z van HS b.v.) toedienen, om de bacteriegroei op korte tijd terug op niveau te krijgen. Doe dit pas als U niets meer aan filteropbouw en filtermassa wilt wijzigen! In een rustig filter dus. In uw geval kunt U daar dus direct mee beginnen.
Tenslotte wil ik U aanraden om frequenter water te verversen. Het is beter kleinere hoeveelheden met een korter interval in uw aquarium te brengen dan één grotere hoeveelheid om de 2 maanden. De druk van de biologische belasting kan dan nooit zo hoog oplopen en zal minder stress veroorzaken bij de aquariumbewoners. Als U zinnens bent verder te werken met osmosewater, voeg dan Osmocell (H.S.) of een ander gelijkaardig product toe.
Veel succes. Ik wens U in ieder geval een flaploos aquarium toe! |
Het blauwwiertje Schizotrix sp. treffen we meestal aan wanneer in het eerste filtervak een eiwitafschuimer aangebracht wordt.
(Microfoto: Peter de Batist) |
"Paarse flap" is een verschijnsel veroorzaakt door blauwwieren.
(Foto: Robert Van mossevelde) |
|
|
